کارگاه آموزشی «رابطهی اسلام و کورد بودن» با ارایهی صلاحالدین عبّاسی برای جمعی از فعالان و اعضای جماعت در روز یکشنبه ٤شهریورماه در سردشت برگزار شد.
بنا به گزارش اصلاحوب، «صلاحالدین عبّاسی»، نویسنده و فعّال فرهنگی مهاباد با یادی از خاطرات گذشته و شور و نشاط ملّی-مذهبی در سردشت و حومه با مطرح کردن این پرسش از زبان عامّه که «شما کوردی یا مسلمانی؟» و «کوردایهتی و اسلام»
سخنان خویش را چنین آغاز کرد: «دین به عنوان یک باور و عقیده در زندگی و فعالیتهای روزانه و خصوصیات و خلقیات انسان بروز و نمود دارد. دین به عنوان یکی از نشانههای هویت ملّت کرد مطرح و غیر قابل انکار و نازدودنی است.»
وی در ادامه، با یادآوری سه نشانهی هویت جامعهی کردی(فرهنگ، تاریخ و دین) اشاره کرد که عدهی زیادی در خارج از کشور به کمک مجریان داخلی و برنامههای آکادمی و صرف هزینههای هنگفت برای تغییر، جایگزینی و کمرنگکردن نقش دین اسلام با ترویج آیینهای زرتشتی و مسیحیت در کردستان تلاش میکنند و این کار جز اتلاف وقت و زیان برای جامعهی کردی نیست و برای شناخت و فهم دقیق چگونه مسلمان شدن کردها در تاریخ و نیز اشراف بر شایعهپراکنیها و... مخاطبان را به مطالعه کتب تاریخی ازجمله «کردستان چگونه آزاد شد؟» و دیگر منابع ارجاع داد.
عبّاسی در ادامه با گریزی به تحلیل اوضاع سیاسی و اجتماعی کردستان، بیان داشت که گرایش ملّیت بنا به عللی در چند دههی اخیر بر اسلامگرایی غالب شده و اینهم به علّت تلاش برنامهریزی شده در دانشگاهها و آکادمیهای پیشرفتهی غرب است که در عموم کشورهای خاورمیانه و خصوصاً جامعهی کردی موجب شده دین و ملّیت در تقابل هم قرار گیرند.
این در حالی است که در زمان رهبرانی همچون قاضی محمّد و احمد توفیق، این دو مقولهی فرهنگی، نهتنها هیچ تضادّی باهم نداشتند بلکه در طول هم قرار میگرفتند.
وی افزود: شما با مطالعهی چگونگی شکلگیری «ژ.کاف» (جمعیت احیای کردستان تأسیسشده در ۱۳۲۱ش) و تاریخچهی دقیق و بدون تحریف آن به خوبی متوجّه میشوید بانیان و چگونگی شکلگیری آن و نیز شرایط عضو گیری در آن و حتّی نمادهای دینی مانند «سجاده» در آن کاملاً دینی و مذهبی است و ملّیت و آیین هیچ مخالفتی با هم ندارند و با مطالعهی آثار و نشریات نویسندگان و شعرای کرد در این دوره به این نکته پی میبریم که انگار همگی برای ترویج آیین اسلام قدم برمیداشتند و قلم میزدند.
وی در ادامه اضافه کرد: به توصیهی شوروی نام ژ.ک در سال ۱۳۲٤ به حزب دموکرات که مشابهش در آذربایجان ایران هم بود، تغییر داده شد. آنها میخواستند حزب دموکرات حزبی مارکسیست و مخالف دین و اسلام باشد؛ اما با مخالفت رهبران حزب خصوصاً مرحوم قاضی محمد مواجه شدند و نتوانستند حزب دموکرات کردستان را دنبالهرو حزب دموکرات آذربایجان کنند و در مقابل باور و ایمان مردم قرارش دهند.
این پژوهشگر تاریخ کرد افزود: در کنار این تلاشها، حضور پررنگ و فعّال حزب توده به عنوان حزب مادر در کردستان با رهبری شخصیتهای قویای مانند احسان طبری و رواج مارکسیسم، کاری کردند که مردم کردستان از دین فاصله بگیرند و به این باور برسند که اسلام مخالف کردایتی و ملیگرایی است و با تحقیر و تمسخر شعائر دینی در مناطق کردنشین و تشویق و دعوت ماموستایان به مکتب مارکسیسم و نیز نکوهش و تمسخر عرفان و تصوف باعث شدند که خلأ معنوی در جامعه ایجاد شود. وی با تأکید بر توفیق مارکسیسم در جذب قشر دانشجو و یادی از دوران تحصیلاش در قبل از انقلاب افزود: در دانشگاهی که من حضور داشتم، از ۱٥۰ نفر دانشجو تنها چهار نفر باور مذهبی داشتیم و بقیه کمونیست و مارکسیستهای چند آتشه بودند که برای ترویج این مکتب تلاش میکردند و این در حالی بود که در مانیفیست این مکتب هیچ باوری به ناسیونالیسم و ملیگرایی نیست و در زمان استالین هم در شوری هرازگاهی قومیتهایی مانند کرد، ترک و ... را در کشور جابجا میکردند تا تحلیل رفته و هویت خویش را فراموش کنند و درنهایت تجزیهی شوروی و سرنوشت آن را شاهد بودیم.
وی ابراز عقیده کرد و گفت: برنامهریزی آکادمی و پیشرفته مخالفان دین در غرب و شرق و اجرای آن توسط حاکمان و احزاب، حضور و هژمونی حزب توده در کردستان و ایجاد خلأ معنوی و فریب برخی از ماموستاها در راستای اهداف از پیش تعیینشده باعث شد که کردایتی و اسلام رو در رو و مقابل هم قرار گیرند.
این کارشناس جنبش کردی، در ادامهی کارگاه در راستای رفع تقابل کردایتی و اسلام به سه راهکارِ «حضور گسترده و فراگیر و بیش از پیش در بین مردم با فعّالیتهای مدنی و ارائهی خدمات اجتماعی»، «تفهیم و قبولاندن این باور که نعمت دین مانند سایر نعمتها در خدمت انسانهاست و برای رسیدن وی به رفاه و خوشبختی دنیا و قیامت، نازل شده است نه اینکه انسان در خدمت دین باشد.» و«ارائهی خدمات ملّی به فرهنگ، زبان و تاریخ کردستان چنانکه در گذشته هم عالمان دینی بیشتر از همه به فرهنگ و زبان کردی خدمت کردهاند» پرداخت.
وی در پایان خاطرنشان کرد: «جا دارد جوانان عزیز با مطالعهی دقیق و تحلیلی و نوشتن بدون تحریف تاریخ کرد، بازخوانی و بازنویسی فرهنگ و تولید آثار جدید و آشنایی با روش تحقیق و اصول علمی در رشد و گسترش فرهنگ ملّی نقش داشته باشند و روشنفکران و اهل قلم ملّی ـ مذهبی به این قناعت برسند که دو مقولهی دین و کردایتی در راستای رشد و تعالی فرهنگ کردی بوده و هیچیک بدون دیگری پاسخگوی نیاز مردم کرد نیستند.»
نظرات